Câu hỏi:
Tôi là nữ, năm nay 71 tuổi, hay bị mất ngủ, sụt cân, mắt thâm quầng, nhìn mờ, có phải do có phải bệnh thần kinh tiềm ẩn?
Trả lời:
Chào bác,
Có thể những triệu chứng mất ngủ của bác ở giai đoạn này chưa nghiêm trọng, chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nếu tình trạng mất ngủ kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề khác như tăng huyết áp, suy giảm trí nhớ, đột quỵ.
Thực tế thì người lớn tuổi thường ngủ ít, nhưng khi thời gian ngủ quá ngắn và kéo dài liên tục dễ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Nếu bác ngủ ít nhưng sáng dậy vẫn cảm thấy khỏe khoắn, tinh thần thoải mái thì không đáng lo ngại. Ngược lại, nếu ngủ ít mà sáng dậy cảm thấy mệt mỏi, uể oải thì bác cần đi khám để bác sĩ tìm nguyên nhân. Trường hợp này thì việc mất ngủ, khó ngủ có thể do bệnh lý gây ra.
Những bệnh thường gặp ở người cao tuổi như cơ xương khớp, tiêu hóa, tiết niệu, thần kinh (Parkinson, Alzheimer, đau đầu, thiếu máu não, phình, hẹp mạch máu não)… hầu hết đều gây mất ngủ vào ban đêm. Biểu hiện ban đầu là khó đi vào giấc ngủ, sau đó là tỉnh giấc nửa đêm, khiến người bệnh không duy trì được giấc ngủ chất lượng. Một lý do khác là người cao tuổi thường đối mặt nguy cơ rối loạn lo âu cao hơn, tâm trạng lo lắng cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Khi thăm khám, bác sĩ có thể hỏi bác về các vấn đề về xảy ra khi ngủ, chất lượng giấc ngủ, có mắc bệnh lý hay không…, nếu cần có thể chụp CT, MRI, DSA não. Việc xem xét nhiều khía cạnh giúp đánh giá giấc ngủ và tìm ra nguyên nhân rối loạn giấc ngủ.
Não chúng ta thường trải qua 4 giai đoạn ngủ, bao gồm ba giai đoạn không cử động mắt nhanh và một giai đoạn cử động mắt nhanh. 4 giai đoạn này tạo thành một chu kỳ ngủ (khoảng 80-110 phút). Trong một đêm, giấc ngủ sẽ lặp đi lặp lại chu kỳ này. Chu kỳ đầu có thể dài hơn các chu kỳ sau. Ở mỗi chu kỳ, hoạt động của các cơ quan não, hô hấp, tim mạch… khác nhau. Hiện nay, phương pháp đo đa ký giấc ngủ có tác dụng ghi lại những rối loạn giấc ngủ.
Nhiều trường hợp cử động mắt nhanh, cử động tay chân khi ngủ ở mức độ nghiêm trọng (như đánh người bên cạnh trong lúc ngủ) có thể tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh Parkinson, teo đa hệ thống trong tương lai.
Nếu khảo sát thần kinh không có vấn đề, bác sĩ có thể kiểm tra thêm hệ hô hấp bằng đo đa ký hô hấp để chẩn đoán chính xác bệnh.