Theo các bác sĩ, triệu chứng mất ngủ là điều thường gặp sau khi mắc Covid-19, còn được gọi là mất ngủ hậu covid. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cơ chế gây rối loạn giấc ngủ sau Covid-19 là do viêm thần kinh và sự gián đoạn của hàng rào máu não.
Viêm thần kinh được xác định bởi sự phản ứng tăng cao của các chất trung gian gây viêm như cytokine, chemokine (TNFα; interleukin 1β, IL-6, IL-17A) và protein phản ứng C. Đồng thời, viêm thần kinh cũng làm tăng các chất trung gian viêm nguồn gốc miễn dịch như cyclooxigenase 2 (COX 2), NOS, ET-1, VEGF, IGF-1 và các tế bào miễn dịch. Trong đó, các cytokine đóng vai trò quan trọng trong việc phá vỡ hàng rào máu não, gây tổn thương cho hệ thống thần kinh trung ương và ảnh hưởng đến khả năng dẫn truyền thần kinh.
Mối liên quan giữa giấc ngủ và nhiễm SARS-CoV-2 là hai chiều. Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh miễn dịch cũng như dịch thể trong cơ thể. Thiếu ngủ có thể làm giảm phản ứng miễn dịch, từ đó làm trầm trọng hơn các triệu chứng hậu Covid-19.
Người bệnh nên làm gì khi bị rối loạn giấc ngủ?
Các bác sĩ khuyến cáo:
- Khi có rối loạn giấc ngủ, người dân nên có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt để bảo đảm được điều trị tốt nhất.
- Nếu chưa đến được cơ sở chuyên khoa, bạn cần tự chăm sóc bản thân bằng cách bảo đảm đủ lượng vitamin, calo hàng ngày, luyện tập thể dục, bù đủ nước, điện giải. Ngoài ra, bạn hãy quan tâm đến việc vệ sinh giấc ngủ.
- Đặc biệt, người bệnh không tự ý sử dụng các loại thuốc bổ, tự mua hay dùng thuốc nam để điều trị tình trạng rối loạn giấc ngủ.
Về vấn đề vệ sinh giấc ngủ, cần tránh tiếng ồn lớn, không sử dụng chất kích thích hoặc tập thể dục quá mức, không ăn quá nhiều đồ dầu mỡ. Ngoài ra, không nên quá lo lắng về công việc trong ngày, hãy tập trung vào hiện tại để duy trì giấc ngủ tốt.
Những người gặp rối loạn giấc ngủ cần chú ý đến môi trường ngủ, đảm bảo sạch sẽ và thông thoáng, lựa chọn trang phục rộng rãi và thoải mái, đồng thời đảm bảo không khí trong phòng luôn lưu thông. Nên đơn giản hóa căn phòng, hạn chế sử dụng các thiết bị, đồ dùng không cần thiết.
Nên tạo cho mình một nhịp sinh học, đi ngủ vào một giờ cố định, đồng thời đảm bảo không gian yên tĩnh hoặc có thể nghe nhạc nhẹ trong khi ngủ. Ngoài ra, có thể kết hợp ngâm chân bằng nước ấm, sử dụng dược liệu hoặc tập thể dục nhẹ nhàng trước khi đi ngủ.