Ngủ ngáy là hiện tượng mà các mô mềm ở vòm họng rung lên khi hít thở trong khi ngủ, thường xuyên gặp ở khoảng 57% nam giới và 40% phụ nữ. Mặc dù ngủ ngáy có thể không gây hại, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe như hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn đường thở.
Ngủ ngáy thường xuyên xuất hiện ở người lớn tuổi, những người béo phì hoặc có cấu trúc mũi họng bất thường như amidan lớn, vách ngăn mũi lệch, lưỡi quá to, hoặc vòm miệng mềm mở rộng, hẹp hầu bên… Ngoài ra, lối sống không khoa học cũng là một nguyên nhân khác.
- Ngủ ngáy do uống rượu bia trước khi đi ngủ:
Uống rượu hoặc bia trước khi đi ngủ có thể làm giảm khả năng hít thở bởi vì nó làm chậm nhịp thở và làm cho hơi thở trở nên nông hơn. Các chất độc hại trong rượu và bia gây rối loạn và ức chế hoạt động của hệ thống thần kinh trung ương, làm cho cơ thể trong vùng cổ họng giãn ra so với bình thường. Khi các mô và cơ trong vùng cổ họng giãn ra hoàn toàn, đường dẫn khí ở tư thế nằm hẹp hơn, làm trở ngại lưu thông dòng khí vào hầu họng. Kết quả, các mô mềm ở vòm họng sẽ rung lên khi hít thở, gây ra hiện tượng ngủ ngáy.
- Ngủ ngáy do hút thuốc lá, thuốc lào, xì gà:
Hút các loại thuốc này làm kích ứng họng và gây viêm sưng đường thở. Khói thuốc chứa nhiều hóa chất độc hại, làm cho phế nang mất tính đàn hồi, giảm dung tích phổi và làm khó di chuyển không khí. Nicotine trong khói thuốc gây tê liệt lông mao, làm cho chất nhầy và chất độc tích tụ trong phổi, thúc đẩy bệnh viêm đường hô hấp và tắc nghẽn đường thở, gây ngủ ngáy.
- Ngủ ngáy do lười vận động:
Lười vận động tăng nguy cơ thừa cân và béo phì, khiến cho khả năng ngủ ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ tăng lên. Chất béo tích tụ ở cổ làm hẹp đường hô hấp, giảm trương lực cơ trong cổ họng, tạo ra tình trạng đường thở bị tắc, gây ra hiện tượng ngủ ngáy và ngưng thở khi ngủ.
- Ngủ ngáy do uống không đủ nước:
Thói quen uống nước không đủ cũng có thể là một nguyên nhân khuyến khích ngủ ngáy. Khi cơ thể mất nước, chất tiết trong mũi và cổ họng trở nên đặc, khiến cho đường thở khô và dễ viêm. Uống đủ nước giúp giữ ẩm cho các mô trong đường thở, giảm tình trạng khó thở.
- Ngủ ngáy do thức khuya:
Làm việc nhiều giờ trước khi ngủ, thức khuya, ngủ không đủ giấc trong thời gian dài gây mệt mỏi. Ngủ trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi có thể khiến cơ ở phía sau cổ họng giãn nhiều hơn bình thường, dễ dẫn đến ngáy.
- Ngủ ngáy do sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ:
Sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, laptop hoặc xem tivi trước khi đi ngủ cũng không tốt. Ánh sáng xanh từ các thiết bị này kích thích não tỉnh táo và ức chế sự sản sinh hormone melatonin, một hormone giúp điều hòa chu kỳ giấc ngủ. Thay vào đó, nên tắt các thiết bị điện tử ít nhất một giờ trước khi đi ngủ để tạo điều kiện cho một giấc ngủ tốt hơn.