Mất ngủ có thể được phân loại thành hai loại chính là cấp tính và mạn tính, tùy thuộc vào mức độ và thời gian mất ngủ. Khi mất ngủ kéo dài hơn ba tháng, chúng ta gọi đó là mất ngủ mạn tính. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng mất ngủ này.
Tình trạng sức khỏe tâm thần
Tình trạng tâm thần đóng vai trò quan trọng trong việc gây mất ngủ. Những triệu chứng như khó ngủ, thức giấc ban đêm, hay thức dậy sớm có thể xuất phát từ tình trạng trầm cảm. Người mắc rối loạn căng thẳng sau các sự kiện tâm lý đau khổ thường gặp ác mộng và gián đoạn giấc ngủ. Lo lắng về cuộc sống, công việc, hoặc cảm giác hoảng loạn cũng góp phần làm tăng nguy cơ mất ngủ kéo dài.
Tình trạng này có thể khiến tình hình sức khỏe tâm thần trở nên nghiêm trọng hơn, như trầm cảm, rối loạn lo âu và căng thẳng.
Bệnh lý
Ngoài ra, một số bệnh lý có thể gây đau và khó thở, gây ảnh hưởng đến giấc ngủ. Cảm giác căng thẳng tinh thần hoặc mệt mỏi do bệnh tật cũng có thể dẫn đến việc thức giấc nửa đêm và giấc ngủ bị gián đoạn.
Những người mắc tiểu đường hoặc các vấn đề liên quan đến tuyến tiền liệt thường phải thức dậy nhiều lần để đi tiểu vào ban đêm, dẫn đến tình trạng mất ngủ kéo dài. Rối loạn thần kinh như bệnh Parkinson có thể gây ra việc giảm động đậy trong khi ngủ, tạo cảm giác tê cứng và khó chịu, ngăn cản việc xoay người trong giấc ngủ như bình thường.
Sự gián đoạn và thất thường trong giấc ngủ có thể là dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer, được gắn với những thay đổi về chất lượng và chu kỳ giấc ngủ.
Chứng ngưng thở khi ngủ
Hiện tượng ngưng thở trong giấc ngủ có thể dẫn đến các triệu chứng như ngủ nhiều ban ngày, ngáy quá nhiều, nghẹt thở, thở hổn hển và đau đầu. Những người mắc bệnh này thường thức giấc nhiều lần vào ban đêm, không thể ngủ yên và có thể dẫn đến tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Sự thức giấc liên tục trong đêm có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ trong thời gian dài.
Dùng thuốc
Ngoài ra, việc sử dụng một số loại thuốc có thể gây ra tình trạng mất ngủ, khiến người bệnh trằn trọc và khó ngủ. Việc sử dụng chất kích thích, tiêu thụ rượu và hút thuốc cũng có thể gây ra rối loạn giấc ngủ. Ngoài việc sử dụng thuốc, còn có nhiều cách khác để cải thiện tình trạng mất ngủ. Những biện pháp này bao gồm thức dậy vào cùng một thời gian hàng ngày, thư giãn, tránh sử dụng chất kích thích, hạn chế việc uống rượu và ngưng hút thuốc. Các phương pháp như xoa bóp, thực hiện hít thở hoặc xông tinh dầu, và tập luyện thể dục nhẹ nhàng cũng giúp giảm căng thẳng và tạo cảm giác thư thái.
Một chế độ ăn uống cân bằng cũng có tác động tích cực đối với giấc ngủ. Việc tăng cường sự cân đối trong bữa ăn, giảm chất béo bão hòa, tăng cường chất xơ, magiê và tryptophan qua thực phẩm như thịt gà, cá, lòng trắng trứng, rau bina, bánh mì nguyên cám, ngũ cốc và gạo lứt cũng có thể hỗ trợ tốt cho việc ngủ ngon.
Mất ngủ mạn tính có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống và khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Nếu bạn trải qua tình trạng mất ngủ kéo dài, việc đi khám và xác định nguyên nhân cùng với các biện pháp điều trị thích hợp là điều cần thiết.